آیا بستری برای مشارکت مردم در انتخابات فراهم شده است ؟

آیا بستری برای  مشارکت مردم در انتخابات فراهم شده است ؟

علی‌رغم اینکه فرآیند انتخابات از چند ماه گذشته شروع شده است و با آغاز ثبت‌نام و تعیین صلاحیت داوطلبان انتخابات مجلس شورای اسلامی در هیات‌های اجرایی و ثبت‌نام داوطلبین مجلس خبرگان رهبری انتظار این بود که فضای انتخابات در کشور پر حرارت شود اما واقعیت این است آن‌گونه که می‌بایست همانند دوره‌های گذشته تنور انتخاب در کشور گرم نشده و فعالیت جدی و تاثیرگذاری که بتواند بی‌تفاوتی مردم را نسبت به  انتخابات دوم اسفندماه تغییر دهد؛ مشاهده نمی‌شود.

البته در روزهای گذشته خبر تائید و یا عدم تائید صلاحیت داوطلبین انتخابات مجلس شورای اسلامی در بخشی از جامعه آنهم در سطح نخبگان، فعالین سیاسی و اجتماعی بازتاب و بازخوردهای داشت که به نظر می‌رسد در چند روز آینده این موج نیز فروکش خواهد کرد اما این مباحث نیز تاکنون نتواسته است ذهن عموم مردم را به انتخابات پیش‌رو جلب نماید.

افراد و شخصیت‌های که در دوره‌های گذشته به عنوان یک کنشگر در عرصه انتخابات فعالیت داشتند به یاد دارند که در انتخابات گذشته چند ماه مانده به برگزاری انتخابات فضای عمومی کشور درگیر موضوعات و مباحث انتخابات می‌شد و در هر کوی و برزن و محفل حتی محافل خانوادگی و … بحث غالب اجتماعات موضوعات، انتخابات بود؛ اما امروز بخش زیادی از همان کنشگران و فعالان سیاسی که برای رسیدن به فصل انتخابات که بهار فعالیت احزاب است، لحظه شماری و بی‌تابی می‌کردند امروز انگیزه لازم را برای فعالیت‌های سیاسی به ویژه حضور در انتخابات را از دست داده‌اند.

بدون تردید احزاب، گروه‌ها، چهره‌ها و شخصیت‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و … نقش تاثیرگذار و بی‌بدیلی در شکل‌گیری شور انتخابات برعهده دارند چرا که فعالیت و نقش‌آفرینی آنها است که در جامعه موج حضور و شور و نشاط انتخابات را از پایتخت تا اقصی نقاط کشور شکل می‌دهد. حال در چنین وضعیتی این سوال مطرح است اگر احزاب و شخصیت‌ها و گروه‌های مختلف سیاسی به هر دلیل انگیزه لازم را به عنوان نخبگان برای حضور در انتخابات از دست داده‌اند چگونه می‌توان به حضور حداکثری مردم در انتخابات دل بست و امیدوار بود؟

واقعیت این است که بخش قابل توجهی از مردم از مدت‌ها قبل به دلائل و مشکلات مختلف از جمله تورم، گرانی‌های افسار گسیخته، نداشتن افق و آینده روشن، شکل‌گیرهای دو قطبی‌های مختلف در جامعه همانند خودی و غیرخودی بودن، عملکرد ضعیف نمایندگان، غیرشفاف بودن فعالیت‌های اقتصادی منتخبان و اطرافیان آنها، کم توجهی به شایسته سالاری و تخصصی‌گرایی در انتصابات، چیره شدن روابط بر ظوابط در مناسبت‌های اداری، غلبه کردن مصلحت‌اندیشی‌های گروهی، محلی، و… در مبارزه با فساد، گماردن کارها و مسئولیت بزرگ به افراد کوچک  و بی‌تجربه، ایجاد رانت و تبعیض در برخی ادارات در به کارگیری نیروهای جدید، حواله کردن مستمر بهبود شرایط اقتصادی جامعه به آینده، وجود فاصله معنادار گزارش‌های یکطرفه مسئولین با واقعیت سفره مردم و …  انگیزه و تمایل خود را برای حضور در انتخابات اسفند ماه از دست داده‌اند و علی‌رغم نزدیک شدن به روز موعود همچنان بر نظر خود اصرار و تاکید دارند؛ در چنین شرایطی منطق، عقل و آینده‌نگری حکم می‌کند که صاحبان قدرت در کشور برای مشارکت حداکثری مردم در انتخابات تغییراتی را هر چند مقطعی در جهت بهبود شرایط زندگی مردم انجام دهند.

اما در روزهای اخیر رد صلاحیت‌های گسترده و بعضا غیرقابل باور از سوی هیات‌های اجرایی، حداقل برخی از افراد و شخصیت‌های منتقد دولت را که بر خلاف توصیه‌های تشکیلاتی برای عدم ثبت‌نام در انتخابات، به صورت مستقل با احساس مسئولیت و رونق بخشیدن به فضای انتخابات ثبت‌نام کرده بودند را در برابر منتقدان آچمز کرده است و انگیزه بخشی از مردم برای حضور در انتخابات را نیز کاهش داده است، یقیننا این سیاست و رویکرد برخلاف توصیه و تاکید مقام معظم رهبری برای حضور حداکثری در انتخابات است.

در هفته‌های گذشته در استان قزوین تعدادی از شخصیت‌ها و تریبون‌داران و همراهان دولت در بخش‌های مختلف بر حضور و مشارکت حداکثری مردم در انتخابات تاکید دارند اما در میدان عمل گامی در بسترسازی برگزاری انتخابات پرشور و به معنای واقعی رقابتی نداشته‌اند.

در هنگام ثبت‌نام مسئولین وزارت کشور از جمله در استان قزوین با ذوق‌زدگی از رکوردزنی ثبت‌نام داوطلبین در انتخابات سخن می‌گفتند و حتی بر حضور و ثبت‌نام شخصیت‌ها و چهره‌های تمام جریانات از جمله اصلاح‌طلبان تاکید داشتند اما امروز درخصوص ردصلاحیت  ثبت‌نام‌کنندگان منتقد دولت که از سوی مراجع چهارگانه منعی برای حضور آنها ذکر نشده است، سکوت اختیار کرده‌اند و تائید صلاحیت برخی از افراد دست چندم که هیچ شانس و زمینه‌ای برای رای‌آوری ندارند را نشانه‌ای بر صحت و دقت در بررسی صلاحیت‌ها عنوان می‌کنند.

بدون تردید رد صلاحیت افرادی که استعلام آنها از سوی مراجع چهارگانه با توجه به مستندات قانونی منفی بوده است مورد پذیرش همگان است اما رد صلاحیت و یا عدم احراز صلاحیت برخی از شخصیت‌ها با استناد به برخی از قوانین که امکان تفسیرهای متفاوت نسبت به آنها وجود دارد نمی‌تواند افکار عمومی را در زمینه دقت و صحت بررسی‌ها اقناع کند.

به‌هرحال انتظار این بود با توجه به اینکه حضور و مشارکت حداکثری مردم در انتخابات پیش‌رو می‌توانست پشتوانه قوی برای نظام در عرصه‌ی روابط بین‌الملل باشد و تا مدت‌ها نظام را در برابر کینه‌توزی‌ها و توطئه‌های دشمنان بیمه کند، زمینه‌های بیشتری برای حضور حداکثری مردم در انتخابات دوم اسفندماه فراهم شود اما به نظر می‌رسد به هر دلیل برخی از جریانات و گروه‌ها حضور حداکثری مردم را فقط در بیان می‌پسندند و چنان اعتقاد و باوری برای مشارکت حداکثری مردم در عرصه‌های مختلف از جمله انتخابات ندارند.

سخن پایانی اینکه با توجه به التهابات اقتصادی و افزایش روز افزون قیمت کالاهای مختلف، رد صلاحیت‌های گسترده، یکطرفه شدن فضای سیاسی کشور، و … حضور حداکثری مردم در انتخابات در هاله‌ای از ابهام قرار دارد مگر آنکه مردم مجدد با همه انبوه مشکلات، دلخوری‌ها و گلایه‌ها به جهت برخی از مصلحت‌اندیشی‌ها نظر خود را در زمینه عدم حضور در انتخابات تغییر دهند و بار دیگر شاهد یک معجزه در مشارکت مردم در انتخابات باشیم.